«Έφυγε» στις 7 Ιούλη 2025
Ο Γιάννης Τυροκομάκης γεννήθηκε στο χωριό μας στις 7 Μάρτη 1927.
Ήταν μέλος πολυμελούς αγροτικής οικογένειας με 5 παιδιά, 4 αγόρια και 1 κορίτσι. Οι εκπαιδευτικές του γνώσεις έφτασαν μέχρι την έκτη δημοτικού, παρ όλες τις συστάσεις του δασκάλου να προχωρήσει στο γυμνάσιο, καθώς έπρεπε να συνεισφέρει στο μάζεμα της σοδειάς και στα ζώα που έκτρεφαν.
Στην Γερμανική κατοχή με την ίδρυση της ΕΠΟΝ δημιουργήθηκε ομάδα και στο χωριό. Ήδη στις Μέλαμπες υπήρχε έντονη δράση και συμμετοχή στο ΕΑΜ. Ο αδελφός του Ηλίας, 20 χρόνων τότε, μέλος της ΕΠΟΝ, συζητούσε καθημερινά με τον πατέρα τους Γιώργο για τις εξελίξεις του πολέμου και της αντίστασης κατά της Γερμανικής κατοχής διεθνώς αλλά και στον τόπο τους. Ο Γιάννης, 15 χρόνων τότε, άκουγε με ένταση και προσοχή όταν δεν ήταν με το κοπάδι. Έγινε μέλος της ΕΠΟΝ και του ανατέθηκαν αποστολές μεταφοράς στους αντάρτες, ενώ με άλλους ΕΠΟΝίτες κάνανε φυλάκια σε υψώματα γύρω από το χωριό, προκειμένου να προειδοποιήσουν για έναν επικείμενο βομβαρδισμό από τους Γερμανούς.
Ο Ηλίας Τυροκομάκης, αδελφός του, μαχητής του Δημοκρατικού Στρατού Ελλάδας, μαζί με άλλους συντρόφους του και καπετάνιο τον Ποδιά, δολοφονήθηκε στον Ψηλορείτη το 1947 σε άνιση μάχη κυκλωμένοι από φασίστες της εθνοφρουράς.
Ο Γιάννης το 1949 πήγε φαντάρος και απολύθηκε το 1952. Επέστρεψε στο χωριό, όπου φιλοξενούνταν παράνομοι του ΔΣΕ και άλλαζαν σπίτια ώστε να μην γίνονται αντιληπτοί από τις αρχές. Εκείνη την περίοδο, σε καιρούς όπου όλα τα σκιαζε η φοβέρα, πήρε τη μεγάλη απόφαση να οργανωθεί στο ΚΚΕ, απόφαση που τίμησε με τη στάση του για όλη του τη ζωή.
Μετά από μια συμπλοκή με χωροφύλακες, του Σμπώκου Γιώργου Γραμματέα της Περιφερειακής Επιτροπής Ρεθύμνου του ΚΚΕ, παράνομος που τον έκρυβαν στις Μέλαμπες, έγιναν περισσότερες από 60 συλλήψεις στο χωριό, ανάμεσα τους και ο Γιάννης Τυροκομάκης. Βρέθηκε κρατούμενος για 5 μήνες στις φυλακές Ρεθύμνου και μετά στις επανορθωτικές φυλακές Χανίων. Μετά τη δίκη, άλλοι απολύονται και άλλοι καταδικάζονται για έναν χρόνο. Γυρίζουν στις φυλακές Ρεθύμνου όπου τους ζητούν δηλώσεις μετανοίας. Όσοι δεν έκαναν εξορίζονται. Ο Γιάννης εξορίστηκε στην Αμαλιάδα.
Το 1960 φεύγει παράνομα απ’ το χωριό για την Αθήνα και έπιασε δουλειά ως οικοδόμος και συνδέεται με το κίνημα των οικοδόμων και παράνομους κομμουνιστές στην Αθήνα. Το 1962 παντρεύτηκε την Κωνσταντίνα Κράνια, το 1964 και το 1966 απέκτησαν δύο κόρες.
Με την κήρυξη της Χούντας, τον Απρίλη του 1967, Παρασκευή απόγευμα, ήρθανε στο σπίτι του, στην Πετρούπολη και τον συνέλαβαν. Μαζί με άλλους συλληφθέντες τον πήγαν στο γήπεδο της Φιλαδέλφειας και κρατήθηκε εκεί 2-3 μέρες. Στην συνέχεια τους φόρτωσαν για εξορία στην Γιούρα.
Όταν απολύθηκε συνέχισε την κομματική δουλειά στους οικοδόμους. Σε συνθήκες βαθιάς παρανομίας και προσπάθειας συγκρότησης των παράνομων κομματικών οργανώσεων του Κόμματος, το 1970 έρχεται σε επαφή με παλιούς του συντρόφους και συγκρατούμενους στην Πετρούπολη και συγκροτούν Κομματική Οργάνωση του ΚΚΕ στη συνοικία.
Ο Γιάννης διαπαιδαγωγούσε τους νεότερους με τη στάση του και το παράδειγμά του. Ακόμη και σε προχωρημένη ηλικία πια, όταν τα προβλήματα υγείας τον είχαν καθηλώσει, καθημερινά φρόντιζε να προμηθεύεται τον Ριζοσπάστη και είχε σταθερή ανησυχία για τις εξελίξεις και τη δράση του κινήματος και του Κόμματος.
Παρ’ όλο που ζούσε και δημιούργησε την οικογένεια του στην Αθήνα πάντα στο μυαλό του ήταν στο χωριό μας, είχε έγνοια για την ζωή και τα βάσανα των συγχωριανών μας και ήταν πάντα περήφανος για τις Μέλαμπες και με καμάρι έλεγε για την αγωνιστική και λεβέντικη ιστορία του χωριού μας.
Αποχαιρετούμε με συγκίνηση το συγχωριανό και σύντροφο μας ΓΙΑΝΝΗ, εκφράζουμε τα θερμά μας συλλυπητήρια στη γυναίκα του Κωνσταντίνα, στις κόρες του Αντωνία και Ανθή και σε όλους τους οικείους του.
Κ.Ο. ΑΓΙΟΥ ΒΑΣΙΛΕΙΟΥ του 
