Η επέτειος που πρέπει να θυμόμαστε: Μάχη στο Ροθιανό-Κακό Ρυάκι Μελάμπων

 Στο στενό αυτό ρυάκι-πέρασμα εγκλωβίστηκαν οι μανιασμένοι για λάφυρα Τούρκοι του αγά Χάνιαλη, που υπολόγιζαν να πιάσουν τους Χριστιανούς των Μελάμπων και των γύρω χωριών ανέτοιμους, αφού λογάριαζαν ότι θα ήταν στις εκκλησίες για την ακολουθία της Ανάστασης του Χριστού (Μέγα Σάββατο προς Κυριακή της Λαμπρής του 1822).

Οι ντόπιοι, όμως, ήξεραν να «φυλάγουν Θερμοπύλες». Μόλις πληροφορήθηκαν ότι περίπου 2000 Τούρκοι είχαν στρατοπεδεύσει βόρεια του Τυμπακίου, αυτοοργανώθηκαν , όρισαν αρχηγούς κι εκείνοι κάλεσαν, όσους ήταν σε θέση να πολεμούν να στήσουν καρτέρι στα στενά του Κακού Ρυακιού. Με πέτρες, ξύλα, χουρχούδες και σπαθιά τούς αιφνιδίασαν, τους απέκρουσαν και τους έτρεψαν σε άτακτη φυγή. Πολλοί από τους Τούρκους που πρόλαβαν να φύγουν ντροπιασμένοι, πνίγηκαν στον Πλατύ ποταμό, ο οποίος πλημμύρησε από την ξαφνική νυχτερινή βροχή. Η βροχή αχρήστεψε ουσιαστικά τα πυροβόλα όπλα των Τούρκων.

Στη μάχη στο Κακό Ρυάκι δεν πήρε μέρος κανείς από τους οπλαρχηγούς της Κρήτης, επειδή εκείνοι και τα παλικάρια τους βρίσκονταν γύρω από τα υψώματα του Ρεθύμνου, σύμφωνα με το σχέδιο του φιλέλληνα Βαλέστρα, για να εκπορθήσουν το φρούριο της οχυρωμένης πόλης. Μόνο έτσι η επανάσταση θα μπορούσε να στεριώσει στην περιφέρεια του Ρεθύμνου και σε όλη την Κρήτη.

Και η μεν προσπάθεια των επαναστατών στην πόλη του Ρεθύμνου απέτυχε, επειδή φονεύθηκε ο Βαλέστρας (14 Απριλίου 1822), αλλά η μάχη στο Κακό Ρυάκι είχε ως συνέπεια να πολεμούν τους επαναστάτες 1400 Τούρκοι λιγότεροι.
Οι επαναστάτες πρόγονοί μας οπλίστηκαν σημαντικά από τα λάφυρα της πολύνεκρης μάχης και συνέχισαν την επανάσταση εναντίον των Τούρκων μέχρι το 1830.  Δυστυχώς η Κρήτη δεν περιλήφθηκε στο πρώτο ελεύθερο Ελληνικό κράτος .

Οι  Άγιοι Τέσσερις Μάρτυρες ήταν παρόντες  στη Μάχη στο Κακό Ρυάκι και πολέμησαν γενναία κατά των κατακτητών με συνέπεια οι Τούρκοι να τους  αναζητήσουν, εκείνοι να ομολογήσουν την πίστη τους στο Χριστό και να τους αποκεφαλίσουν στις 28 Οκτωβρίου του 1824 στο Ρέθυμνο.

Εκδήλωση υπενθύμησης, προβολής και ανάδειξης του  σημαντικού αυτού ιστορικού γεγονότος  είχε επιμεληθεί ο Δήμος Λάμπης στο παρελθόν και πραγματοποιήθηκε την  Πέμπτη 14 Αυγούστου  2008 στην «Πλατεία Ηρώου» στις Μέλαμπες στις 20.30 μ.μ.

Παρακάτω μπορείτε να παρακολουθήσετε πλάνα και στοιχεία που αφορούν την εκδήλωση αυτή

ΘΕΜΑΤΟΛΟΓΙΑ  ΤΗΣ   ΕΚΔΗΛΩΣΗΣ

• Εξιστόρηση του γεγονότος της Μάχης  στο Κακό Ρυάκι ( από τη εκκίνηση του Χάνιαλη από την Ανατολική Κρήτη έως τον ενταφιασμό των 120 χριστιανών).
• Ένταξη της Μάχης στο Κακό Ρυάκι  Μελάμπων στα γεγονότα της επανάστασης του 1821 στην Κρήτη και προσπάθεια εξήγησης των αιτιών της εκστρατείας του Χάνιαλη εναντίον των Μελάμπων.
• Τα σχετικά με τη Μάχη τραγούδια  του Βαρδή Τσιράκη( Τσιροβαρδή )
• Πήραν μέρος στη φονική Μάχη στο Κακό Ρυάκι οι Τέσσερις Μάρτυρες;
• Γιατί δεν  αναφέρεται    από τους  ιστορικούς   η    Μάχη στο Κακό Ρυάκι;
• Οι πρώτες αναφορές  στο γεγονός,  το οποίο  διέσωσε μόνο η προφορική παράδοση.
• Το χρέος μας για την αποκατάσταση της ιστορικής αλήθειας.

ΟΜΙΛΗΤΕΣ :

 Πελαντάκης Θεόδωρος  Φιλόλογος, επίτιμος Προϊστάμενος Βθμιας     Εκπ/σης Ν. Ρεθύμνου

 Παπαδομιχελάκης  Δημοσθένης    Δάσκαλος, τ. Σχολικός Σύμβουλος Αθμιας  Εκπ/σης  Ν. Ρεθύμνου

 Συντονιστής:

Τσουρδαλάκης Αντώνης  καθηγητής  Φυσικός 

Παρακολουθήστε το σχετικό βίντεο με ολόκληρη την παρουσίαση της εκδήλωσης

http://www.youtube.com/watch?v=H_rFW3JdMX4

  Άρθρο των   ¨Ρεθεμνιώτικων Νέων¨  σχετικό με το ιστορικό αυτό γεγονός

ΠΑΣΧΑΛΙΕΣ ΜΕ ΚΑΠΟΙΑ ΣΗΜΑΣΙΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΤΟΠΙΚΗ ΙΣΤΟΡΙΑ
Από την πανωλεθρία των Τούρκων στο Κακό Ρυάκι μέχρι την ομολογία των Κερίμηδων νύχτα της Ανάστασης
Παρασκευή, 17 Απριλίου 2009 – Της ΕΥΑΣ ΛΑΔΙΑ

Το Πάσχα, η μεγάλη αυτή γιορτή της Χριστιανοσύνης, έχει σημαδευτεί και από ιστορικά γεγονότα στο νομό μας, που διάφορες συγκυρίες θέλησαν να μείνουν στη μνήμη, καθώς είχαν άμεση σχέση και με την Ανάσταση του Γένους.

Κάνοντας μια αναφορά σε όσα περιστατικά επίκαιρα επιτρέπει ο χώρος, θα ξεκινήσουμε από τις Μέλαμπες. Το χωριό που συνδυάζει την αγιοσύνη-λόγω προέλευσης των 4ων Μαρτύρων-με τη γενναιότητα και τη δίψα για πρόοδο, με την φιλοσοφία να βαδίζεις πάνω στις παραδόσεις για να μη χαθείς στην αλλοτρίωση των καιρών.

Ας γυρίσουμε λοιπόν, πίσω το χρόνο, στην περίοδο της Τουρκοκρατίας. Όταν οι Μελαμπιανοί υπέφεραν πολλά μαρτύρια από τους Τούρκους που ζούσαν στο χωριό, αλλά κυρίως από τους γενίτσαρους της Αμπαδιάς. Ιδιαίτερα εκείνοι του Βαθειακού, τους είχαν γίνει εφιάλτης. Μια από τις πάγιες μεθόδους βασανισμού που επέβαλαν οι κατακτητές στους κατακτητές, ήταν οι συχνές αγγαρείες για τη συγκομιδή. Κάποια στιγμή, το ποτήρι της αγανάκτησης ξεχείλισε και οι Μελαμπιανοί αποφάσισαν να ξεσηκωθούν.

Την τελική αφορμή, έδωσε η συμμετοχή τους στην εξέγερση του 1821 και στη μάχη του Μοναστηρακίου στις 2 Φεβρουαρίου 1822, που είχε σαν αποτέλεσμα να ξεκινήσουν οι γενίτσαροι λεηλασίες στις Μέλαμπες.

Οι Τούρκοι ήξεραν πως έχουν να κάνουν με ατρόμητο αντίπαλο. Και σχεδίασαν την αντεπίθεσή τους, σε περίοδο που θα μπορούσαν να πετύχουν έναν αιφνιδιασμό. Και ποια μπορούσε να είναι η καταλληλότερη στιγμή από το Πάσχα, που θα τους εύρισκαν όλους στα σπίτια τους. Έκαναν λάθος, αλλά το διαπίστωσαν στην πορεία, όταν οι εξελίξεις δεν θα μπορούσαν να αναστρέψουν το αποτέλεσμα. Οι Μελαμπιανοί κατάφεραν να πληροφορηθούν τις κινήσεις των Τούρκων και έλαβαν τα μέτρα τους. Οι κάτοικοι εγκατέλειψαν το χωριό, καταφεύγοντας στα βουνά και οι άνδρες έπιασαν τις θέσεις τους στη θέση Ροθιανό Ρυάκι, που με τη φυσική τους αγριότητα τους διευκόλυνε να ενισχύσουν την άμυνά τους. Έστησαν λοιπόν, καρτέρι και περίμεναν.

Όπως το είχαν υπολογίσει, ξημερώματα της Κυριακής του Πάσχα φάνηκαν οι Τούρκοι. Οι Μελαμπιανοί τους άφησαν να προχωρήσουν πολύ και μόλις πλησίασαν κοντά, ρίχτηκαν πάνω τους και τους αποδεκάτισαν. Ήταν μια πανωλεθρία για το στρατό του Χανιαλή. Με αφορμή τη μάχη αυτή, η περιοχή έκτοτε ονομάστηκε Κακό Ρυάκι.

Ολόκληρο το άρθρο της εφημερίδας μπορείτε να διαβάσετε εδώ