Πολύ πρόσφατα σε μια από τις τακτικές πλέον ιστορικές ερευνητικές διαδρομές και συγκεκριμένα στο Λαογραφικό Μουσείο Ρεθύμνου, εντόπισα φάκελο με τον τίτλο:
ΒΕΡΒΑΔΗΣ ΧΡΗΣΤΟΥ ΜΑΤΘΑΙΟΣ.
Στάθηκα υποψιασμένος αφού ένοιωσα ότι ο τίτλος με παρέπεμπε σε κάτι γνώριμο.
Ανοίγoντας το φακέλο βρήκα την παραπάνω φωτογραφία και σε σημείωση ορθά γραμμένα τα στοιχεία :
ΒΕΡΓΑΔΗΣ ΧΡ. ΜΑΤΘΑΙΟΣ
ΜΕΛΑΜΠΕΣ ΑΓΙΟΥ ΒΑΣΙΛΕΙΟΥ – ΡΕΘΥΜΝΟ
Γνωστό το όνομα, αλλά χωρίς να γνωρίζω και πάλι μέχρι εκείνη τη στιγμή άλλα ιδιαίτερα σχετικά στοιχεία.
Το εντυπωσιακό, επιβλητικό ανάστημα, τα παράσημα στο «μπέτη» και η πλήρης στρατιωτική εξάρτηση, με ώθησαν να ψάξω περισσότερο.
Μετά από σχετική έρευνα ( που αλλού;) στα βιβλία του Νίκο Φασατάκη, διαβάζω πως ο Μαθιός Βεργαδής (πατέρας του Χρήστο, του Μιχάλη, της Μαρίας και του Λεύτερη) έπεσε σε μάχη με τους Γερμανούς την 25η Μαίου το 1944.
Συγκεκριμένα μαζί με τους Γιάννη Κοτζανάκη, Μιχ. Κοτζανάκη, Λευτέρη Νικηφοράκη, Νικολή Νικηφοράκη και Βαγγέλη Περικλάκη βρισκόταν σε αποστολή στ’ Αποδούλου.Όμως στην τοποθεσία Πάνω Χάρακας στον Κουρμπάδο, κυκλώθηκαν από διλοχία Γερμανών, οι οποίοι έψαχναν τον στρατηγό Κράιπε και τους απαγωγείς του. Στη μάχη σκοτώθηκε ηρωικά μαχόμενος ο Μαθιός Βεργαδής. Ήταν τότε σε ηλικία μόλις 45 ετών.
Ο Μαθιός Βεργαδής είχε πάρει επίσης μέρος στην Μάχη της Κρήτης, πολεμώντας εθελοντικά στο Ηράκλειο μαζί με τους Βαρδή Τσιράκη, Στυλιανό Βεργαδή (πατέρας του Νίκο και του Βασίλη), Μιχ. Βουλγαράκη, Ιωάννη Τσιράκη (Τσιρογιάννης), Κωνστ. Γ. Μαργαρίτη (αδερφός του Μιχάλη), Παναγ. Χαρ. Μαρκάκη, Εμμ. Ζεάκη, Ηλία Χρηστοφάκη (αδερφός του Σωμαρά), Νικ. Χρηστοφάκη (αδερφός του Κωστή) και Μιχ. Πετρογιαννάκη, όπως προκύπτει από τις σημειώσεις του Βαρδή Τσιράκη
Μαθαίνω επίσης ότι μετάλλια ανδρείας, Πολεμικό Σταυρό και Αργυρό Αριστείο, τα οποία φέρει στο στήθος, τα έλαβε για τη συμμετοχή του στον Α’ Παγκόσμιο πόλεμο το 1917, και στην Μικρά Ασία, σε ηλικία 17 ετών, πολεμώντας για έξι ολόκληρα χρόνια
Διετέλεσε επίσης αρχηγός ομάδας ανταρτών στις Μέλαμπες στην περίοδο της Γερμανικής κατοχής.
Πρόσωπα, πράξεις και θυσίες όπως αυτή του Μαθιό Βεργαδή, έχουμε υποχρέωση να γνωρίζουμε, να θυμόμαστε, ώστε να μπορούμε να κατανοήσουμε και να ερμηνεύσουμε το πώς φτάσαμε εμείς σήμερα να απολαμβάνουμε ιδανικά όπως η ελευθερία και η δημοκρατία, αλλά κυρίως να αντιλαμβανόμαστε το δικό μας χρέος για τον τόπο μας !
Αθάνατος !
Α.Ε.Τ.
